Sjálfbærniverkefninu á Norðausturlandi er formlega ýtt úr vör í dag, 17. maí. Verkefnið felst í vöktun á þróun efnahags, samfélags og umhverfis, á svæðinu frá Vaðlaheiði í vestri og til og með Tjörneshreppi í austri.
Verkefnið er um margt áþekkt Sjálfbærniverkefni Austurlands og sækir meðal annars fyrirmynd í það. Að verkefninu standa, ásamt Landsvirkjun sem er eigandi verkefnisins: Landsnet, PCC Bakki Silicon, Norðurþing, Skútustaðahreppur, Þingeyjarsveit, Rannsóknastofnun Háskólans á Akureyri og samtök og markaðsstofur ferðaþjónustuaðila á Norðurlandi. Fulltrúar framangreindra aðila skipa stýrihóp verkefnisins. Þekkingarnet Þingeyinga fer með verkefnisstjórn.
Undirbúningur frá árinu 2008
Verkefnið rekur sögu sína aftur til ársins 2008, þegar fyrstu skref voru stigin í átt að tilurð þess. Verkefninu var frestað árið 2012, en síðla árs 2014 var hafist handa við að endurvekja það.
Mikil þróunarvinna hefur farið fram frá árinu 2014 til dagsins í dag. Fyrstu skrefin fólust meðal annars í því að yfirfara þá vísa sem komin voru drög að eftir umfangsmikið samráð við íbúa og hagsmunaaðila sem fór fram á árunum 2008 og 2009. Því næst var aftur farið af stað í samráðsferli við íbúa og hagsmunaaðila og lögð áhersla á að ná til ungmenna á svæðinu. Nú er svo komið að mótaðir hafa verið 20 vísar sem mældir eru með 37 mælikvörðum. Þá hefur vöktunarsvæði verið skilgreint og gagnasöfnun og úrvinnsla hófst í ágúst árið 2017.
Verðmætt gagnasafn
Nú, við formlegt upphaf verkefnisins, er vefur þess opnaður og byrjað að birta þar gögn sem sýna þróun efnahags, samfélags og umhverfis á framangreindu svæði frá árinu 2011. Þegar fram líða stundir mun gagnasafn verkefnisins verða afar verðmætt, meðal annars fyrir sveitarfélög, atvinnulíf, skóla og rannsakendur, þar sem gögnin eru bundin við afmarkað svæði sem oftar en ekki fellur saman við önnur og stærri í opinberri birtingu gagna og upplýsinga.
Meðal þeirra þátta sem fylgst er með í verkefninu eru íbúaþróun, kosningaþátttaka, loftgæði, fasteignamarkaður, eignir og skuldir íbúa, fyrirtækja og sveitarfélaga á svæðinu og samgöngur. Undir samgöngur falla meðal annars komur frakt- og skemmtilferðaskipa til Húsavíkur og flugsamgöngur.
Það er von þeirra sem að verkefninu standa að það muni koma samfélaginu nær og fjær að gagni, hvort sem um er að ræða að nýta gögn þess í skólastarfi, atvinnulífi, við rannsóknir eða ákvarðanatöku innan stjórnsýslunnar.